Trong các vụ án hôn nhân và gia đình, ngoài việc các bên đương sự xin ly hôn, tranh chấp chia tài sản chung, nợ chung thì tranh chấp quyền nuôi con cũng là dạng tranh chấp trong hầu hết các quan hệ hôn nhân mà Tòa án thụ lý, giải quyết, bởi cả cha và mẹ đều mong muốn là người trực tiếp nuôi dưỡng con mình. Cùng Trường Thuận Đức tìm hiểu chi tiết về tranh chấp nuôi con dưới 36 tháng tuổi qua bài viết sau:
1GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP NUÔI CON DƯỚI 36 THÁNG TUỔI
Thiên chức cao cả và thiêng liêng của người phụ nữ là làm mẹ. Thiên chức này càng rõ rệt đối với con nhỏ dưới 36 tháng tuổi, bởi thời điểm này, người mẹ có những khả năng và điều kiện thuận lợi hơn người cha để nuôi dưỡng con. Vì lẽ đó, pháp luật về hôn nhân và gia đình Việt Nam ưu tiên người trực tiếp nuôi dưỡng con dưới 36 tháng tuổi là người mẹ khi ly hôn. Vậy, người cha có quyền trực tiếp nuôi con dưới 36 tháng tuổi sau khi ly hôn không?
Theo quy định của pháp luật, khi ly hôn vợ, chồng có quyền thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con; cấp dưỡng nuôi con. Trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi. Vì vậy, khi giải quyết ly hôn, Toà án sẽ giao con dưới 36 tháng tuổi cho người mẹ hoặc người cha trực tiếp nuôi.
Theo Khoản 1 Điều 71 Luật Hôn nhân và gia đình 2014:
"Cha, mẹ có nghĩa vụ và quyền ngang nhau, cùng nhau chăm sóc, nuôi dưỡng con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình."
Theo quy định tại Khoản 3 Điều 81 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 thì khi giải quyết ly hôn, Toà án giao con dưới 36 tháng tuổi cho người mẹ hoặc người cha trực tiếp nuôi trong hai trường hợp sau:
1.1 Trường hợp giao con dưới 36 tháng tuổi cho người mẹ trực tiếp nuôi
“3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.”
Căn cứ vào khoản 3 điều 81 có thể thấy khi giải quyết vụ án hôn nhân có tranh chấp về việc nuôi con thì Toà án xem xét giải quyết giao cho người chồng hoặc người vợ trực tiếp nuôi con trên cơ sở có xem xét đến điều kiện về kinh tế, điều kiện chăm sóc, ăn , ở, học hành, giáo dục..., của con sao cho đảm bảo quyền lợi mọi mặt của con.
Đối với trường hợp tranh chấp về nuôi con dưới 36 tháng tuổi thì Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 có quy định người con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi dưỡng, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.
Đây là quy định đã trở thành một căn cứ pháp lý dường như mang tính bắt buộc phải thực hiện bởi từ “được giao” khi Toà án giải quyết việc nuôi con dưới 36 tháng tuổi. Vì thế, các điều kiện về kinh tế, chăm sóc, ăn, ở, học hành..., của con trong trường hợp này ít khi được Tòa án xem xét đến. Quy định này xuất phát từ việc đảm bảo quyền lợi của con, vì giai đoạn con dưới 36 tháng tuổi sẽ rất cần sự chăm sóc chu đáo của người mẹ.
1.2 Trường hợp giao con dưới 36 tháng tuổi cho người cha trực tiếp nuôi
Về nguyên tắc thì con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi. Nhưng Toà án có quyền giao con cho người cha trực tiếp nuôi con dưới 36 tháng tuổi nếu như:
Thứ nhất: Khi vợ và chồng có thỏa thuận để chồng trực tiếp nuôi con thì pháp luật tôn trọng sự thỏa thuận của các bên, và phù hợp với lợi ích của con. Vậy nên khi hai vợ chồng có thỏa thuận được với nhau để cho người chồng trực tiếp nuôi con thì Tòa sẽ tôn trọng sự thỏa thuận đó và quyết định giao con cho người chồng.
Thứ hai: Khi người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con thì Tòa án sẽ xem xét các điều kiện tốt nhất cho con để quyết định việc giao con cho người chồng nếu người chồng đáp ứng đủ các điều kiện để đảm bảo việc nuôi dưỡng, giáo dục con. Chú ý, với trường hợp này thì người chồng cần chứng minh về điều kiện của mình cũng như điều kiện của người vợ dựa vào một số tiêu chí như:
♦ Điều kiện kinh tế: thu nhập hàng tháng của bạn, điều kiện về chỗ ở...;
♦ Môi trường sống: truyền thống gia đình, hoàn cảnh gia đình, các thành viên khác trong gia đình...
♦ Thời gian dành cho con: của bản thân, của các thành viên khác trong gia đình như ông bà có thời gian chăm sóc cháu, anh chị em …
♦ Điều kiện về giáo dục: trình độ học vấn của bản thân, gia đình, có gần trường học…
♦ Và các điều kiện khác để chứng minh rằng mình có điều kiện tốt nhất để chăm sóc, giáo dục con. Đồng thời người chồng cũng cần chỉ ra việc vợ (cũng như gia đình của vợ bạn) không đủ điều kiện để có thể chăm sóc, giáo dục tốt nhất cho con như: Công việc hiện tại của người mẹ có ổn định không, thu nhập hàng tháng của người mẹ ngoài nhu cầu chi tiêu của mẹ, còn lại có đảm bảo nuôi con không, chỗ ở hiện nay của người mẹ như thế nào: ở nhà riêng hay ở nhờ nhà người thân hay ở nhà trọ, nhà thuê; thời gian làm việc của người mẹ như thế nào có đảm bảo thời gian để chăm sóc con không và một số điều kiện khác nếu Toà án thấy rằng cần thiết khi xem xét, đánh giá vấn đề này.
Căn cứ vào những thông tin, tài liệu mà các bên cung cấp Tòa án sẽ quyết định giao con cho bên nào có điều kiện tốt nhất để đảm bảo việc trông nom, chăm sóc, giáo dục con.
Như vậy, người chồng vẫn có thể được trực tiếp nuôi con dưới 36 tháng tuổi sau khi ly hôn nếu như người chồng chứng mình được bản thân thuộc trường hợp như đã phân tích ở trên.
2QUYỀN VÀ NGHĨA VỤ CỦA NGƯỜI KHÔNG TRỰC TIẾP NUÔI CON
Mặc dù không trưc tiếp chăm sóc, nuôi dưỡng con sau ly hôn nhưng người không trực tiếp nuôi con sau ly hôn vẫn có các quyền và nghĩa vụ đối với con như sau:
♦ Bố, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ tôn trọng quyền của con được sống chung với người trực tiếp nuôi.
♦ Bố, mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con. Cha, mẹ có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con chưa thành niên, con đã thành niên không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình.
♦ Mức cấp dưỡng do người có nghĩa vụ cấp dưỡng và người được cấp dưỡng hoặc người giám hộ của người đó thỏa thuận căn cứ vào thu nhập, khả năng thực tế của người có nghĩa vụ cấp dưỡng và nhu cầu thiết yếu của người được cấp dưỡng; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết. Việc cấp dưỡng có thể được thực hiện định kỳ hàng tháng, hàng quý, nửa năm, hàng năm hoặc một lần.
♦ Các bên có thể thỏa thuận thay đổi phương thức cấp dưỡng, tạm ngừng cấp dưỡng trong trường hợp người có nghĩa vụ cấp dưỡng lâm vào tình trạng khó khăn về kinh tế mà không có khả năng thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết. Khi có lý do chính đáng, mức cấp dưỡng có thể thay đổi. Việc thay đổi mức cấp dưỡng do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết.
♦ Sau khi ly hôn, người không trực tiếp nuôi con có quyền, nghĩa vụ thăm nom con và không ai được cản trở.
♦ Bố, mẹ không trực tiếp nuôi con mà lạm dụng việc thăm nuôi nhằm mục đích cản trở hoặc gây ảnh hưởng xấu đến việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con thì người trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế quyền thăm nuôi con của người đó.
3QUYỀN VÀ NGHĨA VỤ CỦA NGƯỜI TRỰC TIẾP NUÔI CON
Bên cạnh đó, người có quyền trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn cũng có các quyền và nghĩa vụ đối với người không trực tiếp nuôi con, căn cứ theo Điều 83 có quy định:
♦ Cha, mẹ trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu người không trực tiếp nuôi con thực hiện các nghĩa vụ theo quy định tại Điều 82 của Luật này; yêu cầu người không trực tiếp nuôi con cùng các thành viên gia đình tôn trọng quyền được nuôi con của mình.
♦ Cha, mẹ trực tiếp nuôi con cùng các thành viên gia đình không được cản trở người không trực tiếp nuôi con trong việc thăm nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.
Tóm lại: Việc xác định quyền nuôi con sau khi ly hôn phụ thuộc vào thỏa thuận của hai vợ chồng và điều kiện kinh tế, các yếu tố tinh thần nhất định. Nếu hai vợ chồng thỏa thuận được ai là người trực tiếp nuôi con, đồng thời thỏa thuận này đảm bảo quyền và lợi ích tốt nhất cho con thì Tòa án tôn trọng thỏa thuận này; Nếu hai vợ chồng không thỏa thuận được ai là người trực tiếp nuôi con thì Tòa án sẽ quyết định, dựa trên các điều kiện vật chất (kinh tế, nơi ở, nuôi dưỡng...) và các yếu tố tinh thần (tình cảm, văn hóa, giáo dục...) để có quyết định cuối cùng.
Như vậy, để giành được quyền nuôi con thì cần cung cấp cho Tòa án những căn cứ chứng minh về điều kiện vật chất (nghề nghiệp, thu nhập, nơi ăn ở...) và tình cảm yêu thương, thời gian giành cho con, văn hóa gia đình, cách giáo dục con của mình và người thân trong gia đình. Bên cạnh đó, cần cung cấp cho Tòa án những tài liệu chứng cứ chứng minh người còn lại không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con như: thu nhập của vợ/chồng, nơi ở của vợ/chồng, tình cảm của vợ/chồng dành cho con, trình độ văn hóa, cách giáo dục của vợ/chồng đối với con... Từ đó, Tòa án sẽ căn cứ vào những thông tin trên và ra quyết định cuối cùng.
Có thể thấy dù ai là người trực tiếp nuôi dưỡng con thì cũng đều mong muốn mang đến những điều tốt đẹp nhất đến cho con và người không trực tiếp nuôi dưỡng vẫn có quyền thăm nom, chăm sóc, giáo dục con của mình.
Từ những phân tích ở trên. Người bố muốn giành quyền nuôi con dưới 36 tháng tuổi thì có thể thương lượng với người vợ cũ của mình về việc mình mong muốn được trực tiếp nuôi con. Nếu người mẹ không đồng ý thì có quyền khỏi kiện ra Tòa án nơi con bạn đang sinh sống học tập để yêu cầu Tòa án giải quyết. Mọi thắc mắc hay cần trợ giúp gì thêm Qúy khách hàng hãy liên hệ lại với chúng tôi để được tư vấn theo thông tin dưới đây:
Rất vui nhận được sự quan tâm từ quý khách hàng.!.
__dvu-phap-ly.jpg)
__khai-nhan-di-san-thua-ke.jpg)
__tranh-chap-tai-san.jpg)
__tranh-chap-ranh-gioi-dat.jpg)
__con-ngoai-gia-thu-con-nuoi.jpg)
__hoa-giai-tranh-chap-dat.jpg)
__quyen-nuoi-con_.jpg)
__bao-ve-nguoi-thu-3-ngay-tinh.jpg)
__vi-bang.jpg)
__mien-giam-an-phi.jpg)